Tuzluca...

Tuzluca...

Genel Bilgiler
Tuzluca, İlin batısında yer alır. Yer yüzü şekilleri dağlardan ibarettir. Suyunun bol ve lezzetli olması, her türlü sebze ve meyvenin yetişebilmesi bölgeye ayrı bir önem katmaktadır. Türkiye'ye İran, Azerbaycan ve Ermenistan'a bağlanan karayolu Tuzluca'dan geçer. Yaklaşık 1,254 km²'lik bir alana sahip ilçe, Iğdır ili topraklarının (3,539 km²) yaklaşık % 35,4'ünü oluşturmaktadır. Bilinen ilk ismi Kulp olan daha sonradan Tuzluca'ya ismini veren, kaya tuzu madenleridir. Bu maddenin yıllarca işlenmesinden sonra oluşan tuz mağaralarında astım hastalarına hizmet veren şifa merkezi mevcuttur. Ayrıca 81 köyü vardır.


Nüfus Yapısı
DİE tarafından yapılan en son Genel Nüfus Sayımı (2008) sonuçlarına göre nüfusu 25,682 kişidir. Bu nüfusun 11,239'u(%40) ilçe merkezinde yaşarken 14,443'ü de (%60) köy ve bunlara bağlı diğer mahalle yerleşmelerinde yaşamaktaydı. Ancak nüfus hareketlerinin çok hızlı olduğu Tuzluca'da 2003 yılında Sağlık Müdürlüğünün yaptığı hane halkı sayımlarına göre nüfusu 25 987 kişiden oluşmaktaydı. Aradan geçen üç yıla rağmen nüfusunda bir değişme olmamıştır. Tuzluca, Iğdır ilinin (Iğdır ilinde 157 köy yerleşmesi bulunmakta) en fazla köy yerleşmesine sahip olan ilçesidir. Tuzluca ilçesine bağlı 81 köy yerleşmesi bulunurken, yine bu köylere bağlı olarak 19 mahalle yerleşmesi bulunmaktadır. İlçe göç veren konumdadır. Yaz aylarında il dışına giden Tuzlucalılar yayla tatili için gelirler.


Ekonomik Durum
Ekonomi; tarımdan çok hayvancılığa, madenciliğe ve yaylacılığa dayanmaktadır. Tuzluca'da Iğdır'ın meşhur kayısısı ile beraber değişik meyve ve sebzelerin tarımı yapılır. Tuzluca'nın güneyinde Ağrı ili ile arasında sınır oluşturan dağlık kuşak üzerinde Kırahtin, Hıdık, Güllük, Yassıbulak, Kızılziyaret, Guh (Çıngıl), Davul, Mirgemir, Barbaro, Sinek yaylası gibi birçok yayla bulunmaktadır. Bütün bu yaylalar yaz mevsimi boyunca yeşil çayırlıkların bulunduğu geniş otlaklardan oluşmaktadır. Açık berrak havası ve su kaynaklarının fazla olduğu bu alanlar hayvancılık faaliyetleri için çok cazip imkânlar sunmaktadır.

İlçenin Hayvan Varlığı (2004)
Küçükbaş Hayvan 98,538
Kümes Hayvanı 24,542
Büyükbaş Hayvan 15,527
Arı Kovanı 4,997

Tuzluca'daki Tuz MağaralarıTuğla Fabrikası ve bölgenin bütün tuz ihtiyacını karşılayan Tuz Dağı burada bulunmaktadır.

İlçe Arazisinin Kullanımı (2004)
Çayır/Mera %35
Tarıma Elverişsiz Alan %34
Tarıma Elverişli Alan %31


Ulaşım
Tuzluca ilçesinin bulunduğu alan, ulaşım sistemi açısından çok önemli bir konuma sahiptir. Ülkemizin üç ülkeye birden ortak sınırı olan Iğdır ilinin diğer il ve bölgelere karayolu bağlantısı Tuzluca üzerinden geçmektedir. Bunun yanında Kars ilini Ağrı iline bağlayan en kısa Karayolu bağlantısı ve yine Kars üzerinden, Karadeniz limanları (Hopa, Trabzon) ile İran'a, Azerbaycan'a olan karayolu bağlantısı buradan geçmektedir. .


Göç Sorunu ve Tarih
Tuzluca ilçesinin günümüzde birçok sorunu vardır. Ancak bunlardan en önemlisi bana göre, çeşitli sebeplerden dolayı yaşanan göç olayıdır. Çok geniş bir araştırma konusu oluşturan Tuzluca'dan göçlerin sebeplerine bir başka yazımda değinmek itiyorum. Bunun yanında Tuzluca ilçesinde nüfus durumu ve nüfusundaki değişmelere değinmek yerinde olacaktır. Uzun yıllar esaret altında kalan bu yöre 1920 yılında tekrar anavatana katılmıştır. Yörenin nüfusu ile ilgili ilk bilgiler Rus işgali döneminde yapılan (1908) sayımlardan edinilen bilgilerdir. Bu sayımda Tuzluca ilçesinde sadece erkek nüfus sayılmış ve ilçedeki erkek nüfus sayısı 25,520 kişiden oluşmaktaydı. Bu sayı kadarda kadın nüfusunun olduğunu düşünürsek yöremizin bu yıllarda ne kadar canlı ve kalabalık olduğu kanısına varabiliriz. Sonraki yıllarda cumhuriyet dönemiyle birlikte 1927 yılında yapılan nüfus sayımında nüfusunun 10,527 kadara indiğini görüyoruz. Bu dönemde yörede ermeni çetelerinin yaptığı zulüm, işkence ve katliamın boyutunu sadece bu nüfus bilgilerinden anlayabiliriz. Bu yıllardan sonra insanlar toparlamış, hızlı bir gelişme sağlanmış ve nitekim 1950,1960 ve 1970 yıllarında Tuzluca ilçe merkezinden başka Aliköse, Gaziler, Güzeldere, Güllüce-Mollakamer, Üçkaya (Ekerek) gibi merkezler oluşmuş, bu merkez köyler etrafındaki köyler için birer ekonomik, ticaret, sağlık ve eğitim merkezleri olmuşlardır. Yine bu dönemde Iğdır'da, Tuzluca'da satılan eşyaların çoğunluğunu bu köylerde de bulmak mümkündü. 1960 yılında 24,137 kişi olan yöre nüfusu 1980 yılında 33,297 kişiye çıkmış ve çeşitli sebeplerden dolayı 2000 yılında 25,954 kişiye inmiştir. Ve mevcut durum gelecekte de bu azalmanın devam edeceğini göstermektedir